Category Archives: Stories

लाल कॅडीलॅक

गेरीची लालभडक कॅडिलॅक मोटार होती. मोठी होती. हेरीकडे ही एकच गाडी होती. कोणट्याही कामासाठी, कुठेही जायचे असेल तरी त्यालाकिन्वा त्याच्या कुटुंबाला ही एकुलती एक गाडी वापरावी लागे. आपल्या बायको मुलांना घेऊन ह्याच गाडीतून तो सहलीलाही जाई.

गेरी विक्रेता होता. इलेक्ट्रॉनिकच्या अनेक वस्तू तो विकत असे. गाडीच्या मागच्या जागेत त्यांचे नमुने ठेवायचा आणि फिरतीवर निघायचा. लहान मोठ्या दुकानांत जाऊन ऑर्डरी मिळविणे, हे त्याचे रोजचे काम.

१५ ऑगस्ट १९९४चा दिवस. दिवस नेहमीसारखा उगवला. गेरीच्या ताम्बड्या कॅडिलॅकची रथयात्रा सुरू झाली. आज ‘बॉब इलेक्ट्रॉनिक्स’पासून सुरवात करू या असे ठरवून तो निघाला. दुकानाच्या काचांतून त्याला बॉब दिसत होता. आपले काम पाच सात मिनिटात आटपेल ह्या खात्रीने कॅडिलॅकचे इंजिन चालू ठेवूनच तो दुकानात शिरला.”हाय बॉब! आज काय पाठवू?” असे म्हणतच आत आला. “आज तरी काही नकोय,गेरी,” बॉब दुकानात चौफेर नजर टाकत आणि कॉम्प्युटरमध्ये पाहून म्हणाला. “पण पुढच्या आठवड्यात नक्की ये, मोठी ऑर्डर काढून ठेवतो.” बराय थॅन्क यू बॉब्, मी नाकी येईन”, असे म्हणत बॉब मागे फिरला. बाहेर येऊन पाहतो तर…! गेरीची लालभडल कॅडिलॅक गायब!
बॉबशी गेरी फक्त दोन तीन मिनिटे बोलत थांबला असे,तेव्हढात आयती इंजिन चालू असलेली मोटार पसार करण्यास चोराला किती सोपे झाले असेल.

गेरी हादरलाच. पण त्याने पोलिसांना फोन केला. नंतर त्याने आपल्या दोस्ताला फोन लावला. “माईक, अरे माझी गाडी आताच, इथून चोरीला गेलीय!” गेरी फोनवर मोठ्याने ओरडतच बोलत होता. “अरे तू काय सांगतोस काय ?” माईकने विचारले. गेरीने पुन्हा त्याची गाडी चोरीला गेल्याचे सांगितले. आणि आपण कुठे आहोत तो पत्ताही दिला. “मी निघालोच्” म्ह्णाला. पोलिस आली त्यापाठोपाठ माईकही पोचला. पोलिसांना गेरीने सर्व काही सांगितले. पोलिसांनी आवश्यक ती माहिती लिहून घेतलीआणि “आम्ही तपासाला लागतो” इतके आश्वासन देऊन पोलिस गेले.

माईक गेरीला म्हणाला, हे बघ, चल. आता आपणही तुझी मोटार शोधूया.” पण गेरीला हा असे का म्ह्णतो ते समजेना. “अरे बाबा, चोर कुठल्या कुठे गेले असतील. गाडी लपवूनही ठेवली असेल. आणि शोधायचे तरी कुठे कुठे? बृकलीन काय लहान गाव आहे का?” हे ऐकल्यावर माईकचा उत्साहही कमी झाला. “तू म्ह्णतोस ते खरे आहे म्हणा. पण एक प्र्यण करू या. त्या अगोदर मला रिकल्स होम सेंटरमधून एक पक्कड आणि स्क्रूड्रायव्हर घ्यायचे आहेत. ते घेऊ आणि तुझी गाडी शोधू या. तुला दुकानात यायचे असेल तर ये नाहीतर गाडीतच थांब.” “चालेल.मी गाडीतच बसतो तू जाऊन ये.” गेरी तरी दुसरे काय करणार होता.

वीएस मिनिटांनी ते दोघे दुकानाच्या भल्या मोठ्या वाहन तळापाशी आले. सर्व रांगा जवळपास भरल्या होत्या. एका रिकाम्या जागेत त्यांनी गाडी लावली.गेरी गाडीतच बसून होता. माईक एकटाच आत गेला.

आज सकाळपासून आकाश ढगाळ होते. गेरी आधीच उदास होउन काळजीतच होता. त्यात अशा वातावरणाची भर. समोर मोटारींच्या रांगाच रांगा पसरलेल्या. त्यांच्याकडे पहात बसला होता. आपल्या गाडीच्या विचारात होता. काय करायचे आता, केव्हा सापडते कुणास ठाऊक. हेच विचार डोक्यात चालले होते.

इतक्यात काय झाले कोणास ठाऊक. पण ढगांनी भरलेल्या आभाळातून प्रकाशाची एक तिरिप अचानक यावी काय आणि एकाच मोटारीवर ती पडते काय! एकाच मोटारीवर ती स्थिरावली. गेरी बघतच राहिला. बसल्या जागेवरून, पुढे वाकून तो पाहू लागला. मोटारींनी व्यापलेल्या सहा सात रांगा भरलेल्या. आकाश अजूनही ‘नभ मेघांनी आक्रमिले’लेच होते. पण तो प्रकाशाचा भाला एकाच मोटारीवर खुपसल्यासारखा उभा होता. गेरी गाडी बाहेर येऊन पाहात पाहात त्या मोटारीपाशी गेला….

चोरीला गेलेली त्याची लालभडक, तांबडी लाल कॅडिलॅकच होती!

गेरीने पोलिसांना फोन केला. पोलिसही वेगाने आले. गेरीची उपजीविका असलेली कॅडिलॅक मिळाली.!

कधी भेटशील

माझे लग्न होउन एकोणीस वर्षे झाली. संसार सुखात चाललाय.बरं, मी काही पत्रकार नाही.शोधपत्रकारिता तर माझा प्रांतही नाही. कुणाच्या प्रेमात पडले आहे,पडायचे आहे; कोणी मित्र, सखा जिवलग शोधायचा आहे असेही नाही. असले काहीही कारण नाही. मला तसा मित्र माझा जिवलग मिळालाही आहे माझा नवरा. मग अजूनही रोज मी वर्तमानपत्रातल्या ‘त्या’ जाहिराती का पहात असते? तो एक माझा जुना छंद आहे. अशा ‘वैयक्तिक’ जाहिरातीतून सामान्य माणसातील दुर्दम्य इच्छा, आशा, स्वप्ने आणि सोशिकतेचे, प्रतिक्षेचे चित्र दिसत असते. माणूस आशेच्या बळावर एखाद्याची वाट पहात असतो की आपले स्वप्न आज ना उद्या पुरे होईल या विश्वासापोटी अशा ‘व्यक्तिगत’ जाहिराती देत असतो.याचे रोज नवीन उत्तर शोधत असते. अनेकांच्या रोजच्या आयुष्यातील नाट्य त्या जाहिरातीतून अनुभवत असते.

माझ्या ओळखीच्या हिला किंवा त्याला ही जाहिरात दाखवली पाहिजे असे वाटते. त्या.ना पोस्ट बॉक्स नंबर देते. पहा ,तिथे उत्तर पाठवा असे कधी त्यांच्या पाठीमागे लागते. पण हे क्वचितच. केवळ कुतुहल आणि त्या ‘जाहिरातींच्या’ हृदयात काय चालले असेल ह्याचा अंदाज बांधणे इतकाच खेळ त्यामागे असतो. पण रोज त्या वाचत असते आणि थोडा वेळ घालवते.

परवा मात्र एका जाहिरातीपाशी थांबले.पुन्हा पुन्हा मी ती वाचत होते. “हे खरे असेल?”, असा विचार वारंवार येत होता. जाहिरातीतील आयर्व्हिंग काय म्हणत होता? “हेन्रीएटा, तुला आठवतय ?आपण १९३८ साली “कॅम्प टर्मिमेंट”मध्ये होतो. तिथेच एकमेकांच्या प्रेमात पडलो. अजूनही मी तुला विसरलो नाही. मला फोन कर. आयर्व्हिंग…”त्याने फोन नंबरही दिला होता. सहसा अशा जाहिरातीत बॉक्स नंबर असतो. मला प्रथम ही एक कुणाची तरी चेष्टा, लबाडी असावी किंवा एकूणच ती जाहिरात फसवी आहे असे वाटले.पण दिवसभर आयर्व्हिंगच्या त्या जाहिरातीने माझा पिच्छा सोडला नाही.

“अशा जाहिराती खर्चिक आसतात.उगीच मजेखातर कोण पैसा खर्च करेल?आणि फसवणूक असेल हे तरी कशावरून? अशा उलट सुलट विचारात रात्र गेली. सकाळी ठरवले. खरे काय ते पाहायचे. आपणच फोन करू या असे म्हणत धैर्य एकवटून मी त्या नंबरवर फोन लावला.

एका पुरुषाचा परिपक्व आवाज पलीक्डून ऐकल्यावर लगेच वाटले, सगळे खरे आहे. थोता.ड नाही. त्या माणसाचा आवाज ऐकल्यावर आणि बोलण्याची पद्धत पाहूनच, खरे काय ते सांगून टाकावे असे वाटले. एका क्षणापुरती तरी त्याची अपेक्षा का वाढवायची? “अं… म्हणजे असं आहे…मी हेन्रिएटा नाही. पण तुमची जाहिरात वाचली आणि राहवले नाही. प्रथम मला कुणीतरी कुणाला फसवू पाहतेय असे वाटले. पण तुमचा आवाज ऐकलयावर माझे मत बदलले.तुमची हरकत नसेल तर आणि इच्छा असेल तरच, काय घडले ते सांगाल का?” अतिशय शांतपणे तो आपली कहपडलो. पण तिच्या आइ वडिलाना हे पसंत पडले नाही. इतक्या लहान वयात लग्ना बेडीत तिने अडकून पडू नये असे त्या.ना वाटत होते. त्या.नी तिला दूर युरोपात नातेवाईकांकडे पाठवले. आमची ताटातूट झाली. ती तिकडेच बरीच वर्षे रहात होती. तिथे तिने लग्नही केले. माझा प्रेमभंग झाला होत.

काळाच्या प्रवाहात माझेही लग्न झाले. आमचा संसार नीट नेटका चालला होता. माझी बायको चांगली होती. ज्या उत्कटतेने मी हेन्रिएटावर प्रेम केले तसे प्रेम काही मी बायकोवर करू शकलो नाही. पण आमचा संसार चारचौघांसारखा आनंदाचा होता. माझी पत्नी तीन चार वर्षांपूर्वी वारली. मी एकटा,एकाकी पडलो. हेन्रिएटाची फार आठवण होवू लागली. पण असेही वाटयचे ती अजून असेल का? आणि असली तर अजून तिचा संसारही चालू असेल. तीही एकटीच असेल असे कशावरून? पुन्हा तिची आणि माझी भेट होईल का? आणि ती कुठे असेल? असे माझ्या मनात सारखे येते. माझा मूर्खपणाही असेल पण हेन्रिएटा भेटावी ही तर तीव्र इच्छा आहे. काय होईल ते होवो. प्रयत्न तरी करून पहावा म्हणून मी अखेर जाहिरात दिली. हेन्रिएटा जाहिरात वाचेल अशी वेडी आशा बाळगून आहे. किंवा तिच्या ओळखीच्या कुणीतरी जाहिरात पाहिली तरी तिला कळेल. शक्यता फार कमी आहे. एक प्रयत्न केलाय. बघू या, कधी भेटेल ती.”

अशा असफळ प्रेमकथा आणखीही असतील. प्रेमभंगाचे, विरहाचे दु:ख हृदयात जपून ठेवत किती तरी हृदये अमर आशेवर वाट बघत दिवस काढत असतील. असे बरेच काही माझ्या मनात घोळत होते. आशेची अमरवेल हृदयात जपत सत्तर वर्षाचा आयर्व्हिंग एकाकी दिवस काढतोय हे माझ्या मनात सारखे यायचे. त्याच्याविषयी आस्था वाटू लागली.

आयर्व्हिंगचा नंबर माझ्यापाशी होताच. मी महिन्याभरात एक डोनद त्याच्याशी बोलले. पण बिचाऱ्याला अजूनही हेन्रिएटाचा फोन आला नव्हता. अशी दोन वर्षे गेली.

मी न्यूयॉर्कच्या सबवेतून जात होते. नेहमीप्रमाणे वर्तमानपत्रातील ‘व्यक्तिगत’ स्तंभातील जाहिराती वाचण्यात गुंग होते. माझ्या जवळून कोणी हसल्याचा आवाज आला. शेजारीच बसलेल्या बाई हसत म्हणाल्या,”काय स्वत:साठी स्थळं पाहतेस वाटतं?” मी एकदम हसले,”तसं काही नाही. माझी ही सवय आहे. नेहमी वाचते ह्या.” त्म्ही कधी वाचता की नाही?” “नाही, अजिबात नाही. काही जाहिराती तर फार रडवेल्या असतात. मला तसले काही आवडत नाही. त्याच गोष्टीविषयी अनेकांची निराळी दृष्टी असते.खरं की नाही?” मला बाईंचे म्हणणेथोडे पटले. खरे आहे तुम्ही म्हणता ते.”मी म्हणाले आणि मी दोन अडीच वर्षंपूर्वी ऐकलेली, माहित असलेली आयर्व्हिंग आणि हेन्रिएटाची हळूवार प्रेम कहाणी सांगू लागले.

त्यांची प्रेमकथा, आयर्व्हिंगची हेन्रिएटाला भेटण्याची ‘भेटीलागी जीवा’ तळमळ ती बाईसुद्धा मंत्रमुग्ध होउन ऐकत होती. सांगून झाल्यावर मी म्हणाले,” आयर्व्हिंगला हेन्रिएटा भेटली असा गोड शेवट सांगायला मी फार आतुर आहे. पण हेन्रिएटा काही त्याला अजून भेटली नाही.” असे मी खिन्नपणे म्हणाले. पुढे मीच म्ह्णाले,”मला वाटते हेन्रिएटा आपल्या संसारात गुंतली असेल.किंवा ती या जगात असेल की नाही याची खात्री कोण देणार/? किंवा ती जाहिराती पहातही नसेल. काय सांगावे! ती बाई म्हणाली,”तुझा तिसरा अंदाजच खरा आहे. माझ्यावर विश्वास ठेव,”ती बाई माझा हात थोपटत म्हणत पुढे हळूच तिने विचारले,”आयर्व्हिंगचा नंबर देतेस का मला?”